Handelingen 27
Paulus: de held die schipbreuk leed
Paulus moest zich tegenover Festus en Agrippa en Herodus verantwoorden. Hij was gevangen genomen omdat er een beschuldiging tegen hem was geuit. Zijn tegenstanders proberen hem in Jeruzalem berecht te krijgen en hadden een plan om hem onderweg van Caesarea naar Jeruzalem te schaken en te vermoorden. Maar Paulus krijgt dat in de gaten. Hij doet het enige dat hij op dat moment nog kan doen: hij beroept zich op Caesar, waardoor hij als Romeins staatsburger formeel het recht krijgt om in Rome berecht te worden. Hij speelt zich daarmee uit handen van de mannen die hem in Jeruzalem willen vermoorden. Zijn beroep op de keizer was een laatste redmiddel om aan de dolken van de zeloten te ontkomen én zijn plan tot uitvoering te kunnen brengen om het evangelie nog te kunnen brengen in Rome bij de keizer. Paulus wordt na twee jaar gevangenschap op transport gezet naar Italië. En dan komt er dat spannende verhaal van die schipbreuk, we gaan dat straks lezen. Ik weet niet of jullie wel eens dat lied zingen van ‘als de oceaan haar krachten toont zweef ik hoog boven de storm’- nou, dit is een verhaal van een man die daar dwars doorheen moet. Niks zweven, zwémmen.
Paulus’ leven leidt schipbreuk.
Nou, vanuit dit reisverslag dat we nu gaan lezen wil ik een paar dingen met jullie delen die je zullen helpen, wanneer je die zult toepassen, om stand te houden wanneer jouw leven door de diepte gaat. Om ook dan het leven te leiden waar je naar verlangt. Om een held te zijn midden in de storm.
Een fantastisch verhaal! Dit is de meest gedetailleerde beschrijving van een schipbreuk uit de hele literatuur van de oudheid. Nergens in heilige of seculiere boeken is zo’n prachtige beschrijving van schepen, van winden, van stromingen, van bemanningen te vinden – samengebald in dit geweldige avontuur waarbij de levens van 276 mensen worden gered. Een verhaal waar Paulus een heldenrol speelt. Hij is als gevangene onderweg en je zou kunnen zeggen: van alle mensen die aan boord van dat schip zijn, heeft hij misschien wel de minst aantrekkelijke positie. Want de kans dat je er als gevangene levend uitkomt is natuurlijk niet zo heel erg groot. Er zijn mensen die je moeten bewaken. Die hebben een baas. Die baas die heeft een relatie met de kapitein. Die kapitein heeft een bemanning en een schip. Ze hebben allemaal wat en ze zijn allemaal vrij, behalve Paulus. Hij is een gevangene, samen met nog een paar anderen.
Paulus wist wat het betekende om schipbreuk te lijden. Vier maal eerder in zijn leven maakte hij deze nachtmerrie mee. Eén keer bracht hij een vol etmaal door middenin een razende storm. Een etmaal… dat betekent 24 uur lang op een zeilschip heen en weer geslingerd worden op de volle zee.
En ook nu lijkt vanaf het begin de reis tot mislukken gedoemd. Het schip is eigenlijk al te laat vertrokken en vordert maar langzaam. Paulus, die genoeg ervaring met zeereizen en schikbreuken heeft opgedaan ziet de bui al hangen en adviseert om te blijven overwinteren op een veilige plek. De kapitein wil door en de centurio volgt zijn raad. Het blijkt een kapitale fout.
Vers na vers na vers beschrijft Lucas, de verteller van dit verhaal, hoe de storm zich ontwikkelt. De Euraklyon slaat op het schip neer: een enorme stormwind die met felle regen-, hagel- en sneeuwbuien gepaard gaat. Dagenlang woedt de storm voort. Doordat de zon, maan en sterren achter een dik wolkendek verborgen blijven blijkt het onmogelijk uit te vinden waar het schip rondtolt. Een levensgevaarlijke situatie.
En het is verbazingwekkend hoe krachtig Paulus optreedt in deze grote crisis. Terwijl de storm voort beukt weet hij zich te richten op God en voor Hem open te blijven staan.
Vlak na zijn bekering had God aan Paulus beloofd dat hij voor koningen en machthebbers het evangelie zou verkondigen. En ondanks het feit dat ze in deze heftige reis voortdurend levensgevaar lopen houdt hij dat voor ogen: God is bezig die belofte te vervullen. Zijn focus is scherp. Hij is op weg naar Rome – hoe hij op weg naar Rome is kan hem niet schelen. Dat het tegen zit kan hem ook niet schelen. Op een gegeven moment wordt hem duidelijk – een engel maakt hem duidelijk zegt het verhaal – dat God zal zorgen dat deze hele expeditie slaagt want híj moet immers naar Rome.
We zijn hier met elkaar om lessen te leren. Nou, dit is een belangrijke les. Een belangrijke les voor die momenten dat in jouw leven de vliegende storm losbreekt: houd juist dan de communicatie met God open. Paulus is middenin de storm zo gefocust op God dat hij alles wat hij meemaakt ondergeschikt kan maken aan… God.
En hij maakt het wel ondergeschikt, maar niet op zo’n manier dat het daarmee onbelangrijk is geworden. En dat merk je wel aan zijn optreden als niemand meer weet wat ze moeten doen, daar in die beukende storm. Paulus heeft oog voor de bemanning en de kapitein. Hij heeft oog voor zijn medegevangenen. En als het gaat over de vraag: wat moet er nou precies gered worden, dan probeert natuurlijk de kapitein in de eerste plaats het schip te redden, de soldaten proberen zichzelf te redden, de zeelui die proberen hun snor te drukken aan het einde van de rit als het niet meer lukt en willen ook zichzelf redden, en dan is er daar… Paulus. Met een soort van beginnend discipel, die centurio, die hem steeds leuker begint te vinden en die hem in leven wil houden – Paulus, die is de echte leider. Hij heeft zicht voor het geheel. Hij beseft hoe belangrijk het is om als totale bemanning een eenheid te blijven. Een deel van de matrozen wil stiekem met de sloep het schip verlaten. Paulus beseft wat de mannen van plan zijn en beseft ook dat het van levensbelang is om juist in deze crisis samen te blijven.
Een tijd van crisis is niet het juiste moment om alleen maar met jezelf bezig te zijn. Een belangrijke tweede les voor die momenten dat in jouw leven de vliegende storm losbreekt: blijf juist dan bij elkaar. Houd elkaar vast. Kies er niet voor om alleen je eigen hachje te redden, maar blijf trouw.
Tenslotte verlaat iedereen het zinkende schip om zich zwemmend, ploeterend en drijvend op wrakhout in veiligheid te brengen. De sprong in het diepe, koude, kolkende water moet voor iedereen een enorme overwinning zijn geweest. Natuurlijk, ze hadden geen keuze, maar dan nog! Vanuit andere schipbreukverhalen is bekend dat mensen op een zinkend schip zolang mogelijk op het schip willen blijven voordat ze bereid zijn in de reddingssloepen te stappen. Allerlei gedachten maken dat mensen liever in de schijnveiligheid van het zinkende schip blijven dan overboord stappen. ‘De kapitein zal wel iets bedenken om ons uit deze benarde positie te halen’, ‘zo’n vaart zal het wel niet lopen, het is zo’n groot schip’, ‘we worden vast wel gered’ – allemaal gedachten om maar niet in de onzekere wankelheid van de reddingsbootjes te hoeven stappen.
Wij leven in een maatschappij die het jou mogelijk maakt een heel aangeharkt leventje te leiden. Dat is zelfs zo ver gegaan dat als iets in jouw leven niet aangeharkt is, dat je dan achterdochtig wordt en denkt ‘klopt dit wel?’. Wat dit is niet geregeld en hoe dat zal gaan dat wil ik niet en dan is er nog iets anders dat je niet van tevoren kunt inschatten...! Alles moet op orde zijn voordat wij de volgende stap zetten. En hier in dit verhaal… de volgende golf, de volgende windhoos, een schip dat finaal vastloopt, een achtersteven die breekt – het is allemaal volstrekt onduidelijk. Maar één ding is duidelijk wanneer het moment komt om actie te ondernemen: als God het van je vraagt, hoe eng het ook is, durf dan de schijnzekerheid van je leventje achter je te laten. Spring overboord! Een belangrijke derde les voor die momenten dat in jouw leven de vliegende storm losbreekt: als God het van je vraagt, hoe eng het ook is, spring overboord!
We staan hier met een groep mannen die allemaal een eigen leven hebben. Mannen die net als Paulus de impact kunnen hebben om grote dingen te doen voor God. Om te spreken voor koningen en machthebbers. Om de wereld te beïnvloeden, te beginnen in IJsselmuiden. Om te spreken voor hen die weerloos zijn. Om het evangelie uit te dragen in je eigen straat, op je werk, en uiteindelijk zelfs tot aan het einde van de wereld. Hier staan mannen die de wereld op z’n kop kunnen zetten.
Maar ook… mannen die weten wat het betekent om onderweg schipbreuk te lijden. Schipbreuk in vriendschappen. Schipbreuk in je werk. Je huwelijk – wat mooi begon, dreigt nu op de klippen te lopen. En etmaal op etmaal tol je rond in die kolkende zee van je eigen gedachten. En misschien ken je het in je eigen leven, dat je elke ochtend wordt gewekt met nieuwe eenzaamheid, met nieuwe twijfel, met nieuwe pijn, met nieuwe vragen – je wilde de wereld veranderen, maar je weet dat je geen held bent. Dat je elke avond weer naar bed gaat, je komt vanavond thuis en je hebt een superdag gehad en je komt thuis en je ligt weer in je bed en daar is weer dat oude knagende gevoel, dat oude, eenzame gevoel en die oude zonde die weer de kop opsteekt – daar is de storm weer. En hij begint te razen en te beuken, en je bent radeloos want je weet niet hoe je hem de baas moet en de macht van de duisternis is te sterk. Je wilde de wereld veranderen, maar je weet dat je geen held bent.
En dat is de diepste les van dit verhaal hier, dat er uiteindelijk daar die éne man is die de leidersrol pakt. Zoals in ons leven Jezus dat deed. Jezus!
Waar wij geïntimideerd worden door de duisternis;
waar ons leven soms dreigt te eindigen in schipbreuk;
waar wij allemaal niet het kwaad de baas kunnen
– daar die man op de steven van het schip. Die jou leert om midden in de storm – wat het ook is dat door je leven en door jouw gedachten nu heen raast – om juist dan de communicatie met God open te houden.
Wanneer in jouw leven de vliegende storm losbreekt: om juist dan elkaar vast te houden. Bij elkaar te blijven. Er niet voor te kiezen in je eenzame eentje je eigen hachje te willen redden.
Die ons leert om op Gods bevel, hoe onmogelijk het ook is, overboord te springen, in de zekerheid dat God alleen veiligheid en bescherming en nieuw perspectief kan bieden voor je leven.
Doe als Paulus wanneer jouw leven schipbreuk leidt. Focus op God. Houdt elkaar vast, omdat een tijd van crisis niet het juiste moment is om alleen maar met jezelf bezig te zijn. En toon heldenmoed door te springen. Op Gods bevel.
Paulus: de held die schipbreuk leed
Paulus moest zich tegenover Festus en Agrippa en Herodus verantwoorden. Hij was gevangen genomen omdat er een beschuldiging tegen hem was geuit. Zijn tegenstanders proberen hem in Jeruzalem berecht te krijgen en hadden een plan om hem onderweg van Caesarea naar Jeruzalem te schaken en te vermoorden. Maar Paulus krijgt dat in de gaten. Hij doet het enige dat hij op dat moment nog kan doen: hij beroept zich op Caesar, waardoor hij als Romeins staatsburger formeel het recht krijgt om in Rome berecht te worden. Hij speelt zich daarmee uit handen van de mannen die hem in Jeruzalem willen vermoorden. Zijn beroep op de keizer was een laatste redmiddel om aan de dolken van de zeloten te ontkomen én zijn plan tot uitvoering te kunnen brengen om het evangelie nog te kunnen brengen in Rome bij de keizer. Paulus wordt na twee jaar gevangenschap op transport gezet naar Italië. En dan komt er dat spannende verhaal van die schipbreuk, we gaan dat straks lezen. Ik weet niet of jullie wel eens dat lied zingen van ‘als de oceaan haar krachten toont zweef ik hoog boven de storm’- nou, dit is een verhaal van een man die daar dwars doorheen moet. Niks zweven, zwémmen.
Paulus’ leven leidt schipbreuk.
Nou, vanuit dit reisverslag dat we nu gaan lezen wil ik een paar dingen met jullie delen die je zullen helpen, wanneer je die zult toepassen, om stand te houden wanneer jouw leven door de diepte gaat. Om ook dan het leven te leiden waar je naar verlangt. Om een held te zijn midden in de storm.
Een fantastisch verhaal! Dit is de meest gedetailleerde beschrijving van een schipbreuk uit de hele literatuur van de oudheid. Nergens in heilige of seculiere boeken is zo’n prachtige beschrijving van schepen, van winden, van stromingen, van bemanningen te vinden – samengebald in dit geweldige avontuur waarbij de levens van 276 mensen worden gered. Een verhaal waar Paulus een heldenrol speelt. Hij is als gevangene onderweg en je zou kunnen zeggen: van alle mensen die aan boord van dat schip zijn, heeft hij misschien wel de minst aantrekkelijke positie. Want de kans dat je er als gevangene levend uitkomt is natuurlijk niet zo heel erg groot. Er zijn mensen die je moeten bewaken. Die hebben een baas. Die baas die heeft een relatie met de kapitein. Die kapitein heeft een bemanning en een schip. Ze hebben allemaal wat en ze zijn allemaal vrij, behalve Paulus. Hij is een gevangene, samen met nog een paar anderen.
Paulus wist wat het betekende om schipbreuk te lijden. Vier maal eerder in zijn leven maakte hij deze nachtmerrie mee. Eén keer bracht hij een vol etmaal door middenin een razende storm. Een etmaal… dat betekent 24 uur lang op een zeilschip heen en weer geslingerd worden op de volle zee.
En ook nu lijkt vanaf het begin de reis tot mislukken gedoemd. Het schip is eigenlijk al te laat vertrokken en vordert maar langzaam. Paulus, die genoeg ervaring met zeereizen en schikbreuken heeft opgedaan ziet de bui al hangen en adviseert om te blijven overwinteren op een veilige plek. De kapitein wil door en de centurio volgt zijn raad. Het blijkt een kapitale fout.
Vers na vers na vers beschrijft Lucas, de verteller van dit verhaal, hoe de storm zich ontwikkelt. De Euraklyon slaat op het schip neer: een enorme stormwind die met felle regen-, hagel- en sneeuwbuien gepaard gaat. Dagenlang woedt de storm voort. Doordat de zon, maan en sterren achter een dik wolkendek verborgen blijven blijkt het onmogelijk uit te vinden waar het schip rondtolt. Een levensgevaarlijke situatie.
En het is verbazingwekkend hoe krachtig Paulus optreedt in deze grote crisis. Terwijl de storm voort beukt weet hij zich te richten op God en voor Hem open te blijven staan.
Vlak na zijn bekering had God aan Paulus beloofd dat hij voor koningen en machthebbers het evangelie zou verkondigen. En ondanks het feit dat ze in deze heftige reis voortdurend levensgevaar lopen houdt hij dat voor ogen: God is bezig die belofte te vervullen. Zijn focus is scherp. Hij is op weg naar Rome – hoe hij op weg naar Rome is kan hem niet schelen. Dat het tegen zit kan hem ook niet schelen. Op een gegeven moment wordt hem duidelijk – een engel maakt hem duidelijk zegt het verhaal – dat God zal zorgen dat deze hele expeditie slaagt want híj moet immers naar Rome.
We zijn hier met elkaar om lessen te leren. Nou, dit is een belangrijke les. Een belangrijke les voor die momenten dat in jouw leven de vliegende storm losbreekt: houd juist dan de communicatie met God open. Paulus is middenin de storm zo gefocust op God dat hij alles wat hij meemaakt ondergeschikt kan maken aan… God.
En hij maakt het wel ondergeschikt, maar niet op zo’n manier dat het daarmee onbelangrijk is geworden. En dat merk je wel aan zijn optreden als niemand meer weet wat ze moeten doen, daar in die beukende storm. Paulus heeft oog voor de bemanning en de kapitein. Hij heeft oog voor zijn medegevangenen. En als het gaat over de vraag: wat moet er nou precies gered worden, dan probeert natuurlijk de kapitein in de eerste plaats het schip te redden, de soldaten proberen zichzelf te redden, de zeelui die proberen hun snor te drukken aan het einde van de rit als het niet meer lukt en willen ook zichzelf redden, en dan is er daar… Paulus. Met een soort van beginnend discipel, die centurio, die hem steeds leuker begint te vinden en die hem in leven wil houden – Paulus, die is de echte leider. Hij heeft zicht voor het geheel. Hij beseft hoe belangrijk het is om als totale bemanning een eenheid te blijven. Een deel van de matrozen wil stiekem met de sloep het schip verlaten. Paulus beseft wat de mannen van plan zijn en beseft ook dat het van levensbelang is om juist in deze crisis samen te blijven.
Een tijd van crisis is niet het juiste moment om alleen maar met jezelf bezig te zijn. Een belangrijke tweede les voor die momenten dat in jouw leven de vliegende storm losbreekt: blijf juist dan bij elkaar. Houd elkaar vast. Kies er niet voor om alleen je eigen hachje te redden, maar blijf trouw.
Tenslotte verlaat iedereen het zinkende schip om zich zwemmend, ploeterend en drijvend op wrakhout in veiligheid te brengen. De sprong in het diepe, koude, kolkende water moet voor iedereen een enorme overwinning zijn geweest. Natuurlijk, ze hadden geen keuze, maar dan nog! Vanuit andere schipbreukverhalen is bekend dat mensen op een zinkend schip zolang mogelijk op het schip willen blijven voordat ze bereid zijn in de reddingssloepen te stappen. Allerlei gedachten maken dat mensen liever in de schijnveiligheid van het zinkende schip blijven dan overboord stappen. ‘De kapitein zal wel iets bedenken om ons uit deze benarde positie te halen’, ‘zo’n vaart zal het wel niet lopen, het is zo’n groot schip’, ‘we worden vast wel gered’ – allemaal gedachten om maar niet in de onzekere wankelheid van de reddingsbootjes te hoeven stappen.
Wij leven in een maatschappij die het jou mogelijk maakt een heel aangeharkt leventje te leiden. Dat is zelfs zo ver gegaan dat als iets in jouw leven niet aangeharkt is, dat je dan achterdochtig wordt en denkt ‘klopt dit wel?’. Wat dit is niet geregeld en hoe dat zal gaan dat wil ik niet en dan is er nog iets anders dat je niet van tevoren kunt inschatten...! Alles moet op orde zijn voordat wij de volgende stap zetten. En hier in dit verhaal… de volgende golf, de volgende windhoos, een schip dat finaal vastloopt, een achtersteven die breekt – het is allemaal volstrekt onduidelijk. Maar één ding is duidelijk wanneer het moment komt om actie te ondernemen: als God het van je vraagt, hoe eng het ook is, durf dan de schijnzekerheid van je leventje achter je te laten. Spring overboord! Een belangrijke derde les voor die momenten dat in jouw leven de vliegende storm losbreekt: als God het van je vraagt, hoe eng het ook is, spring overboord!
We staan hier met een groep mannen die allemaal een eigen leven hebben. Mannen die net als Paulus de impact kunnen hebben om grote dingen te doen voor God. Om te spreken voor koningen en machthebbers. Om de wereld te beïnvloeden, te beginnen in IJsselmuiden. Om te spreken voor hen die weerloos zijn. Om het evangelie uit te dragen in je eigen straat, op je werk, en uiteindelijk zelfs tot aan het einde van de wereld. Hier staan mannen die de wereld op z’n kop kunnen zetten.
Maar ook… mannen die weten wat het betekent om onderweg schipbreuk te lijden. Schipbreuk in vriendschappen. Schipbreuk in je werk. Je huwelijk – wat mooi begon, dreigt nu op de klippen te lopen. En etmaal op etmaal tol je rond in die kolkende zee van je eigen gedachten. En misschien ken je het in je eigen leven, dat je elke ochtend wordt gewekt met nieuwe eenzaamheid, met nieuwe twijfel, met nieuwe pijn, met nieuwe vragen – je wilde de wereld veranderen, maar je weet dat je geen held bent. Dat je elke avond weer naar bed gaat, je komt vanavond thuis en je hebt een superdag gehad en je komt thuis en je ligt weer in je bed en daar is weer dat oude knagende gevoel, dat oude, eenzame gevoel en die oude zonde die weer de kop opsteekt – daar is de storm weer. En hij begint te razen en te beuken, en je bent radeloos want je weet niet hoe je hem de baas moet en de macht van de duisternis is te sterk. Je wilde de wereld veranderen, maar je weet dat je geen held bent.
En dat is de diepste les van dit verhaal hier, dat er uiteindelijk daar die éne man is die de leidersrol pakt. Zoals in ons leven Jezus dat deed. Jezus!
Waar wij geïntimideerd worden door de duisternis;
waar ons leven soms dreigt te eindigen in schipbreuk;
waar wij allemaal niet het kwaad de baas kunnen
– daar die man op de steven van het schip. Die jou leert om midden in de storm – wat het ook is dat door je leven en door jouw gedachten nu heen raast – om juist dan de communicatie met God open te houden.
Wanneer in jouw leven de vliegende storm losbreekt: om juist dan elkaar vast te houden. Bij elkaar te blijven. Er niet voor te kiezen in je eenzame eentje je eigen hachje te willen redden.
Die ons leert om op Gods bevel, hoe onmogelijk het ook is, overboord te springen, in de zekerheid dat God alleen veiligheid en bescherming en nieuw perspectief kan bieden voor je leven.
Doe als Paulus wanneer jouw leven schipbreuk leidt. Focus op God. Houdt elkaar vast, omdat een tijd van crisis niet het juiste moment is om alleen maar met jezelf bezig te zijn. En toon heldenmoed door te springen. Op Gods bevel.
